Muri ABER barahakana ko ata sesagurwa ry’itunga  ririko riraba

 Inyuma y’inkuru zigize iminsi zica ku mbuga ngurukanabumenyi zivuga ibijanye n’isesagurwa ry’amafaranga  cane cane mw’itangwa ry’amasoko mu kigo kijejwe gutanga umuyagankuba mu gihugu hagati ABER, umuyobozi w ’ico kigo yemeza ko ari ibinyoma kandi Ababikora bafise izindi ntumbero zo gucafuza inzego z’ico kigo hamwe no gusamaza abakozi . Eric Mpayimana, umuyobozi mukuru wa ABER yabivugiye mu kiganiro yagirishije abamenyeshamakuru kuri uyu wa gatanu igenekerezo rya 27 rusama 2022 mu ntumbero yo kubeshuza izo nkuru yemeza ko ari ikinyoma.

Muri ayo makuru agize iminsi aca kumbuga ngurukanabumenyi,  avuga ko amasoko yatanzwe n’umuyobozi wa ABER (Agence Burundaise de l’Eléctrification Rurale) . Ariko  Eric Mpayimana amenyesha ko amasoko ya Leta adatangwa n’umuyobozi ahubwo hariho amategeko abigenga kandi ngo yose yarakurikijwe.

1. Muri izo nkuru nyene, ziravuga isoko ryo gutanga umuyagankuba muri komine ya Butihinda riri ku mafaranga angana n’umuriyaridi n’imiriyoni amajana umunani. Eric Mpayimana amenyesha ko iryo soko ataribaho.

Ariko yemeza ko hariho isoko ryo gushira umuyagankuba ahantu bariko baracukura inzahabu, iryo naryo rikaba ryarahagaritswe bivuye ko  hariko harashingwa amapoto y’ivyuma azosubirira ay’ibiti yariho ubwambere. Iryo soko ryambere ngo rizokwimurirwa ahandi kandi biciye mu mategeko.

Isoko ry’umiriyaridi  n’imiriyoni amajana umunani rivurwa ko ryari iryo i Butihinda, kandi atari vyo, umuyobozi wa ABER avuga ko ari uburyo ABER yaronkejwe bwo gushira amatara mu  makomine ya  Gashoho centre Bigera, Nema-Mibira muri komine Bururi, Ruzira -Rwasanga -Kinwa muri komine Matana, Mpinga muri komine Makamba, kwisumo na Bwagiriza muri komine Butezi.  Kubera iyo soko  yashitse hasigaye ukwezi kumwe ngo ikiringo co kuyakoresha kirangire ( année budgétaire 30/04/2022), uwo muyobozi amenyesha ko baciye basaba uruhusha mukigega kijejwe itangwa ry’amasoko ya Reta kugira hagurwa ibikoresho . Izo mpusha zikaba zaratanzwe n’amasoko yo kugura ibikoresho aratangwa kandi ivyemeza vyose birahari nk’uko abandanya abivuga .

2 . Irindi soko rivurwa ni iryo gusubiramwo icuma gitanga umuyagankuba wa Biogaz, Biodigester kw’ishure ry’ akarorero ry’i Makamba. Uwo muyobozi avuga ko ryari ryatanzwe mu mwaka wa 2020-2021, imbere y’uko ashika muri ABER. Amemyesha ko ico cuma cakozwe mbere kiratangura no gukora . Ariko munyuma  ngo carononekaye  ariko baraheza bararungika  abakozi baza kugisanura kandi ubu ngo  kirakora, ibitandukanye n’inkuru zivurwa ko kitigeze gikora.

3 . Isoko ry’urugomero rw’umuyagankuba wo mu Ryarusera mu ntara ya Muramvya.

Uwo muyobozi avuga ko hakozwe ibintu vyinsi. Avuga ko hubatswe umugende  (Caniveaux) utwara amazi mu rugomero, harasubiwemwo umugende (Canal) , harakozwe ikiraro mu vyuma bikomeye (béton armee), harakozwe curage du lac de retenu, harasubirijwe icitwa vanne yari ikozwe mu biti ikorwa mu vyuma, harubatswe ivyitwa dalette ihuza inzu y’abakozi hamwe n’inzu irimwo turbine, hongera hasigwa amarangi ku vyuma bitandukanye.

4.  Isubirwamwo ry’inzu ijamwo abakozi (Techniciens).

Mu nkuru zaciye ku mbuga ngurukana bumenyi  havurwa  ko hakozwe inzu imwe gusa. Ariko Eric Mpayimana amenyesha ko atari yo yonyene yakozwe kuko hariho izindi nzu zishika kuri zitanu zasubiwemwo mbere zari zarahebwe kuko zari zishaje. Uyu munsi ngo abakozi ba ABER barazikoreramwo. Ikindi avuga ni uko iyo nzu ivurwa yari yubatswe  mu 1980 yabomowe yose   hanyuma yubakwa gushasha, ibitandukanye n’ibivurwa ko atakintu nakimwe cahinduwe canke ngo congerweko.

5. Ibijanye no kwubaka utuzu twa surwumwe.

Ayo makuru avuga ko hakozwe utuzu dutatu gusa, ariko ngo ntibamenye ko hariho n’akandi kari ahari ibiro  vya ABER mu Buyenzi kasubiwemwo gushirako ibinogo vyitwa fosses septiques  hamwe , na puits perdus vyasubiwemwo.

Ikindi ngo bavuga ko abakozi ba ABER bitwaye bakandikira umushikiranganji w’amasoko ntanganguvu. Uwo muyobozi avuga ko atakete arabona kandi ngo n’abakozi bose baravyiyamirije mu nama yabaye genekerezo rya 20 rusama 2022.

Kukijanye n’abakozi bivurwa ko barungitswe ahandi,  uwo muyobozi amenyesha ko akazi ka ABER kari hagati mu gihugu . Yongerako mbere ngo vuba cane bose bazokwimurirwa  I Gitega. Akaba atacobuza ko umukozi uyu canke uwunndi arungitswe hagati mu gihugu ari ibisanzwe kandi biri muvyo bategerezwa.

Muri ABER bagatangazwa n’ingene izo nkuru zivuga ko uwari afise isoko ry’ibutihinda yarenganijwe kandi atigeze yitwara. Agasaba ko abantu bose bipfuza  kwambika iceyi bobihagarika kandi bakamenya ko bihanwa n’amategeko. Nayo ngo abipfuza kumemya  vyinshi kuri ayo masoko, boshika muri ABER bakabereka ivyemezo vyose birahari.